Seveso, kuzeybatı İtalya’da Milano’ya 20 km uzaklıkta küçük bir kasabadır. Kentin hemen yanı başında bulunan ICMESA Chemical Company’ye ait fabrikada 10 Temmuz 1976 günü meydana gelen kazada bugüne kadar bilinen en zehirli gazlardan biri olan dioksin gazı sızıntısı meydana gelmiştir. Meydana gelen bu büyük kaza ve sonrasında endüstriyel kazaların oluşmasının engellenmesi ve gerekli önlemlerin alınması adına hazırlanmış olan Seveso Direktifi (82/501/EEC) kabul edilmiştir.
SEVESO II DİREKTİFİNİN KISIMLARI VE İŞLEYİŞİ
– İşletmecinin Genel Yükümlülükleri
– Bildirimler (BEKRA)
– Kazaların Belirlenmesi
– Kantitatif Risklerin Değerlendirilmesi
– Risk Kontrol Önlemlerinin Belirlenmesi ve Uygulanması
– Mümkün Olan En Yüksek Önlem Seviyesinin Belirlenmesi
– Domino Etkisinin Belirlenmesi
– Büyük Kaza Önleme Politikasının Hazırlanması
– Güvenlik Yönetim Sisteminin Oluşturulması
– Patlamadan Korunma Dokümanında Bulunan Zone Haritalarının Eklenmesi
– Güvenlik Raporunun Yazılması
– Acil Durum Planlamalarının Yapılması
– Kamuoyu Bilgilendirilmesi
İDARİ YAPTIRIMLAR
– İşletmeci tarafından büyük kazaların önlenmesi ve zararların azaltılması için alınan önlemlerin yetersiz olduğunun tespiti durumunda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve/veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kuruluşu veya tesisi kapatır ya da ilgili bölümlerin çalışmasını durdurur.
– İşletmeci tarafından güvenlik raporunun ve dahili acil durum planının süresinde teslim edilmediği durumunda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve/veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kuruluşu veya tesisi kapatır ya da ilgili bölümlerin işletilmesini durdurur.
– Kapatma veya durdurma kararı, nedenleri ve alınması gereken tedbirlerle birlikte işletmeciye bildirilir.
– Diğer durumlarda, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 4857 sayılı İş Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
GÜVENLİK YÖNETİM SİSTEMİ
Seveso II direktifinin en önemli unsurlarından biri olan bu sistem aşağıdaki bölümlerden oluşmaktadır.
Organizasyon ve Personel: Organizasyonun tüm kısımlarında büyük tehlikelerin önlenmesinde yer alan personellerin görev ve sorumlulukları ile kuruluşta bulunan tüm çalışanlara gerekli eğitimlerin verilmesi.
Büyük Kazaların Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi: Herhangi bir sebeple meydana gelen büyük tehlikelerin belirlenmesi için prosedürlerin benimsenmesi, uygulanması ve bu tehlikelerin olma olasılığı ile şiddetinin değerlendirilmesi.
İşletim Kontrolü: Tesiste yapılması gereken bakım işleri, ekipman ve geçici durma dönemlerini kapsayan, güvenli işletme sağlamak için gerekli prosedür ve talimatların hazırlanıp benimsenmesi.
Değişimin Yönetimi: Tesiste meydana gelen herhangi bir değişikliğin planlanması ya da yeni tesislerin planlanması için hazırlanan prosedür ve talimatların benimsenmesi.
Acil Durumlar için Planlama: Yapılan çalışmalar ile önceden tespit edilecek acil durumların belirlenmesi, acil durum planlarının hazırlanması, test edilmesi ve gözden geçirilmesi, ilgili personelin özel eğitim almasının sağlanması amacıyla hazırlanan prosedür ve talimatların belirlenmesi.
Performansın İzlenmesi: Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi hazırlanması ve burada belirlenen hedeflere uyulması. Uyum sağlanamaması durumunda düzeltici ve önleyici faaliyetlerin araştırılması, önlemlerin alınması için mekanizmaların oluşturulmasını kapsamalıdır.
Denetleme ve İnceleme: Hazırlanan sistemlerin etkinliği ve uygunluğunun periyodik bir şekilde değerlendirilmesi için prosedürlerin belirlenmesi ve uygulanması.